*
* *
ÜÇ KİTAP ÜÇ DÖNEM…
SOSYALİZMİN ABECE’Sİ (Leo HUBERMAN), KAPİTALSİZ KAPİTALİSTLER (Harun KARADENİZ), YAŞAMAK İÇİN SOSYALİZM (Erkan BAŞ)
*
* *
Ortaokul yıllarında ‘Sosyalizmin Abecesi’
kitabı, Avrupa’yı kasıp kavuran aykırı ve muhalif rüzgarın ülkemize ulaşan işaret
fişeğidir. Ondan da ötesi. Bir süre sallanıp ve üzerinde asılı kaldığı bölgeyi
gündüze çeviren bir aydınlatma fişeği. Huberman’ın kitabı tam da bunu yaptı. Bitirme sınavlarına çalışan yeni yetme çocuğun sarı başının üzerinde asılı kaldı. L. Huberman, o güne dek
hiçbir yerde duymadığı artı değer sömürüsünün nasıl, hangi yöntem ve araçlarla yapıldığını açıklıyordu.
Bununla da yetinmiyor. Sınıfsız,
sömürüsüz, adil, eşit bir dünyanın mümkün olduğunu, yani sosyalizmi anlatıyordu. Simavna kadısı oğlu Şeyh Bedrettin yoldaşı Börklüce Mustafa'nın deyişiyle: “Açlar ordusuna kadermiş
gibi belletilmeye çalışılan ezeli açlık düzeninin, bir gün, nasıl ebedi
tokluk günlerine dönüşmeye mahkum olduğunu…”
Aslında fişeği ateşleyen, saçı üç numara tıraşlı ("Deniz Gezmiş saçı" derdi) ODTÜ' lü gizemli devrimciydi. O günlerde adı pek dillendirilmediğinden şimdilerde adı sanı unutulan ağabey. Aydınlanmanın finalinde, yani o ince kitap pürdikkat okunup bittiğinde, idol bellenen Deniz Gezmiş traşlı abi kitaptan ona bazı sorular sordu. Neyse ki sorular çalıştığı yerden gelmişti. Yaşadığı heyecan ve de o heyecanın sonundaki sevinç, o günlerde hiçbir akranına nasip olmayan, olamayacak bir durumdu. Arkadaşlarından farkı buydu işte; okulu iki diploma ile bitirecekti… Kendisi ile "ne kadar övünse azdı".
*
* *
“Olaylı Yıllar ve Gençlik” yazarı ve
önderlerinden Harun Abi'nin 'Kapitalsiz Kapitalistler' el yazması, 68
fırtınasının yeni yetmede yarattığı artçı şoklarında görev üstlenir. Basılması,
tam da olması gereken zamandır. Kitaplaşmış halini, bu kez KTÜ Mimarlık’tan Mustafa ağabey getirip verecektir, taşra ilindeki heyecanlı liselilere.
Harun Karadeniz, bu halkı ve bu ülkeyi çok
sevdi. Ardı sıra yürümeye başlamış olan bizlere de çok sevdirdi. Sermayenin ve iktidarının esas gücünün
üretim araçlarına sahip olmasından geldiğini bize anlattı: İşçi sınıfının ve emekçi halkın nasıl
sömürüldüğünü, kapitalizmin nasıl vahşi ve adaletsiz olduğunu…Kısacası, L. Huberman' ın “A.B.C.” sini Türkiye gerçeğinde, çok kısa, öz ve çarpıcı bir
yazı dili ile anlattı. Anladık da… (Bk.https://alibabadanmasallar.blogspot.com/2022/08/harun-karadenizin-kapitalsiz.html)
*
* *
Ve, demokrasi/ insan hakları çıtasının daha da çok aşağılara düşemeyeceği, laiklik ilkesinin bundan daha fazla yerlerde
sürünemeyeceği yıllar... 2020’ler. Onca
soytarılığın, onca nobranlığın, onca çürümüş ve kokuşmuşluğun tam da ortalık
yerinde adaletsiz ve güvencesiz bir gemide kürek çeker gibiyiz.
Eski tüfekler, eski dostlar darılmasın. On yıllar var; kendimizden başka her şeyi, hemen herkesi eleştirdik: "Evim evim güzel evim; varsa yoksa kendi bahçemiz."
Ne var ki, umut verici, güzel şeyler de olmuyor değil. Marks’ın "Burjuvazinin ahırı" dediği parlamentoda omurgalı duruşları, ödünsüz tutumları ile, kitabın orta yerinden, ezber bozan cesur sesler de yükselebiliyor. O kadarcık hakkımız olsun; hadi bir ironi yapalım: Yetmez ama Evet!
"Dolar", "İhale" ve "Üç yerden, beş yerden maaş" deyince
ağızlarının salyalarını tutamayan, yüzsüz, arsız ve gözü doymazlardan söz etmiyoruz
burada. Erkan’ı, Sera’yı, Ahmet’i ve Can’ı konuşuyoruz. Seçilmiş olan ama siyasi
rehin tutulan bir vekilden, komisyonlarındaki
çakalları hop oturtup hop kaldırtan, bizim kız Sera’dan, Destici densizinin 'Alman Ajanı', 'Tito
Artığı' diyebilme edepsizliğinde bulunduğu Erkan’dan… Onlar, an itibari müteahhitlere iki
ayda 24 milyar lira ödenen, çiftçisinin ve emeklisinin ise avuçlarını yalamaya
zorlandığı bir ülkede, meclis ahırının kürsüsünü hakkıyla değerlendiriyorlar. Her ne olursa olsun, asla kısmayı düşünmedikleri onurlu sesleriyle “Yağma yok! Umut var, Sosyalizm var.” diyorlar.
Dahası, Hatay’dan bir yürüyüş de başlattılar. “Yeri zamanıydı.”(!), “…değildi.” (!)
Uzun ve çileli yürüyüşler, alçak gönüllü bir küçük adımla başlamıyor muydu? "Birlikte yürüyelim. Yürürken de konuşup tartışabiliriz ” demiyor muyduk? Cesur yüreklerin bu gün, o “ahır” da olsun sokakta olsun yaptığı, bir yerden başlama ya da bir kavganın -yeni deyişle- güncellenmesi olarak da okunabilir.
Bir başka güncelleme de, ülkem insanının
her kesimindeki, sevgili ülkemin her alanındaki yaşanan/ yaşatılan
kırılmaların, yarılmaların ve de çelişkilerin sekiz
sütuna manşet patlayan bir manifesto gibi, “Yaşamak İçin Sosyalizm” gözüyle,
tıpkı Harun Karadeniz'in yaptığı gibi, herkesin anlayabileceği bir dille, kısa/ öz
anlatılması idi:
Kitabın daha ilk sayfalarında, -işlevsel
olarak- bir elli yıl önceki aydınlatma fişeğinin yine başınızın üzerinde asılı
kaldığının, bulunduğunuz yere ışık saçıp
durduğunun ayırdına varıyorsunuz.
“Kapitalizmin normali köleliktir,
fazlası değil. İşçilerin hak gaspı yaşamadığı...”, “Savaşların olmadığı,
insanların ölmediği tek bir gün yok. Hiç unutmayalım ki, doğasında/ özünde
iyi olan bir kapitalizm yok.”sf.27. (SBF’den
Mahir, sistemin bu iyi haline, özünde sürekli faşizmi ifade eden, ‘parlamenter
faşizm’ demişti.) “Bize ait olan her
şeyi, patronlar bize satıyor.”sf.150
Ülke gerçeğinin tüm detaylarını harmanlayıp 'Nato’ya, yabancı sermayenin hegemonyasına ve de özelleştirme karşıtı bir
programa sahip olan, kamucu bir yönetimden, kamulaştırmadan söz eden bir tek düzen partisi var mı?' anlamına gelen bir sonuca varıyor Erkan, “Yaşamak İçin
Sosyalizm” kitabında.
Sonrası mı?
Sonrası, yazarın ve dahi
okurun biraz da gelişmelerden umutlanmasına, enseyi karartmamasına,
iyimserliğine ve komşunun bahçesini de görmesine, çokça da ayrı yönleri değil
aynı yönleri önemseyen düş dünyasının gücüne kalmış:
“Az ötede, asfalt yol üzerinde, yüzü kız yüzü ve çiçeği
burnunda bir moto kurye yatıyor. Henüz on sekizinde bir genç. Ağzının kenarında
baloncuklanan pembe, kanlı bir köpük. Gerçekleşmeyen düşlerine bakılırsa, çakır
gözleri açık gidecek. Üç maymun yine, aynı söz aynı besteyle (aşırı hız/ hatalı
sollama) diyecek... Sermaye düzeninin, patronların dinmeyen aşırı kar hırsına, kazanmayı en başa en öne koyan insan yaşamını öteleyen kayıtsızlığına yine teğet geçilecek.
Az ötede. Yol ortasında. Boylu boyunca. Öylece apaçık…
İnşaat yeri, maden yeri ve kadın cinayetlerindeki gibi aleni.
Toplanan kalabalık kararlı adımlarla yaklaşan Erkan’a
yol açıyor. Erkan geliyor, baş ucuna çömeliyor usulca. Henüz telaşı sona ermemiş,
istem dışı devinimleri süren ve teri soğumamış delikanlı elleri avuçlarının
içine alıyor. Sıcacık tutuyor. Eğilip tertemiz alnını öpüyor. Kısa bir süre susuyor. Sonra. Öyle kıyısından
köşesinden, "Her şey güzel olacak" gibi yalandan, ucu açık değil. Oradakilerin
tümünün duyabileceği bir ses tonu ile ve her birinin gözlerinin içine baka baka,
kısa ve öz konuşuyor:
“Arkadaşlar! Bu dünyada ” diyor, “Ezeli açların ebedi tokluğu yaşayacağı bir dünya mümkün. Geçmişin ve şimdinin eşitsizliğinden ve de adaletsizliğinden, sonsuz eşitliğe ve sürgit adalete birlikte yürüyeceğiz. Bizler, yoksul halkın öncüleri, emeğin dostları hep haklıydık, bu gün de haklıyız. Ve elbette biz kazanacağız. Yağma yok sosyalizm var.”
Açık Mektup Editörü'nden, 18.03.2024, Ulamış-EKOKÖY
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder